ഉത്തരവാദിത്ത ടൂറിസം മിഷന്റെ പങ്കാളിത്ത ടൂറിസ വികസന പദ്ധതിയാണ് 'സ്ട്രീറ്റ്'. കേരളത്തിലെ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട 10 സ്ഥലങ്ങളിലാണ് ഈ പദ്ധതി നടപ്പാക്കുന്നത്. 'സമഗ്ര വളര്‍ച്ചയിലൂന്നിയ ടൂറിസം' എന്ന UNWTO -യുടെ പുതിയ ടൂറിസം ലക്ഷ്യത്തെ ചുവടു പിടിച്ചാണ് ഈ പദ്ധതി. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി വിഷയങ്ങളിലൂന്നിയ തെരുവുകള്‍ നിര്‍മ്മിച്ച് ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളെ വികസിപ്പിക്കുകയും റീ ബ്രാന്‍ഡിംഗ് നടത്തുകയും ചെയ്യും. വിനോദ സഞ്ചാരികളുടെ ശ്രദ്ധ ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളിലെ പ്രധാന പോയിന്റില്‍ മാത്രം നിര്‍ത്താതെ, സ്ഥലത്ത് വികസനം കൊണ്ട് വന്ന് ഏരിയ കൂട്ടുകയും, സഞ്ചാരികളെ ഒരു സ്ഥലത്ത് മാത്രം കേന്ദ്രികരിപ്പിക്കാതെ ടൂറിസം ആക്ടിവിറ്റി കൂട്ടുകയും ചെയ്യുകയെന്നതാണ് പദ്ധതിയുടെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം.
വിഷയങ്ങളിലും പ്രമേയങ്ങളിലുമൂന്നിയ പ്രത്യേക മേഖല മോഡിലൂടെ ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളെ വികസിപ്പിക്കുകയോ പരിവര്‍ത്തനം കൊണ്ടു വരികയോ ചെയ്യുകയെന്നതാണ്, അതായത് സുസ്ഥിരമായ ജീവിതം പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന ഉത്തരവാദിത്ത ടൂറിസം ഗ്രാമങ്ങളാക്കുകയെന്നതാണ് ഈ പദ്ധതി ലക്ഷ്യം വെയ്ക്കുന്നത്. സ്ട്രീറ്റ് എന്നാല്‍ സുസ്ഥിരവും സുവ്യക്തവും ഉത്തരവാദിത്തവും അനുഭവവേദ്യവും പാരമ്പര്യവും ചേര്‍ന്ന ടൂറിസം ഹബ്ബുകളാണ്.
പ്രാദേശിക സമൂഹത്തിന്റെയും തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങളുടെയും പിന്തുണയോടെയും സഹായത്തോടെയും വിഷയാധിഷ്ഠിത തെരുവുകള്‍ പുതിയ ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളില്‍ ഉണ്ടാക്കുക, അല്ലെങ്കില്‍ നിലവിലുള്ള ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളില്‍ ഒരു വിഷയാധിഷ്ഠിത മേഖലയുണ്ടാക്കി റീ ബ്രാന്‍ഡിംഗ് ചെയ്യുക. അതിലൂടെ വികസനമുണ്ടാക്കുകയെന്നതാണ് പ്രധാന ലക്ഷ്യം. ജലാശയങ്ങള്‍, ഫാമുകള്‍, പ്രാദേശികമായ ഭക്ഷണ വൈവിധ്യം, പ്രാദേശികമായ ഉപജീവനമാര്‍ഗ്ഗങ്ങള്‍ തുടങ്ങി ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളുടെ സവിശേഷതകള്‍ ഈ വിഷയാധിഷ്ഠിത തെരുവുകളിലൂടെ സന്ദര്‍ശകരിലും സഞ്ചാരികളിലും അനുഭവവേദ്യമാക്കാന്‍ സാധിക്കും. അതിഥികള്‍ക്കും സഞ്ചാരികള്‍ക്കും അവരുടെ വ്യക്തി താല്പര്യങ്ങള്‍ക്കനുസരിച്ച് ഇവയില്‍ ഏത് വിഷയാധിഷ്ഠിത തെരുവ് കാണാനെത്തണമെന്ന് തീരുമാനിക്കാം. ടൂറിസത്തിലൂടെ സുസ്ഥിരമായ ജീവിതം മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്ന ഗ്രാമങ്ങളാണ് ഉത്തരവാദിത്ത ടൂറിസം മിഷന്റെ ലക്ഷ്യം. ടൂറിസത്തിലൂടെ സുസ്ഥിരമായ വികസനവും സമഗ്ര വളര്‍ച്ചയും നേടുകയെന്നതാണ് ഇതിന്റെ ആശയാടിസ്ഥാനം. അറിയപ്പെടുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളുടെ ഇപ്പോഴത്തെ പ്രശ്‌നം ടൂറിസം പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളെല്ലാം ഒരു നിശ്ചിതമായ, ചെറിയ ഇടത്തില്‍ കേന്ദ്രീകരിക്കപ്പെടുകയോ, തളയ്ക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്നുവെന്നതാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ ഈ സ്ഥലങ്ങള്‍ താങ്ങാനാവാത്ത വിധം, ആളുകളെ ഉള്‍ക്കൊള്ളാനാകാതെ വീര്‍പ്പുമുട്ടുകയാണ്. ഒരു നിശ്ചിത ശതമാനം പ്രദേശവാസികള്‍ക്ക് മാത്രമേ ഇതുകൊണ്ട് പ്രയോജനമുണ്ടാകുന്നുള്ളൂ.
നമ്മുടെ ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രങ്ങളില്‍ ഒരു സഞ്ചാരിക്ക് നമ്മുടെ തനത് സവിശേഷതകള്‍ പ്രത്യേകമായി തേടുക ഇപ്പോള്‍ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. ഉദാഹരണത്തിന് നമ്മുടെ സാംസ്‌കാരിക കാഴ്ചകള്‍, കാര്‍ഷിക കാര്യങ്ങള്‍, ആ സ്ഥലത്തിന്‍ പ്രാദേശികമായ ഭക്ഷണ രീതികള്‍, തനതായ ചിഹ്നങ്ങള്‍, സുവനീറുകള്‍, ആ പ്രദേശത്തിന്റെ തനതായ സവിശേഷതകള്‍ ഇവയൊന്നും ഇപ്പോഴത്തെ രീതിയില്‍ അറിയപ്പെടുന്ന ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രങ്ങളില്‍ നമുക്ക് കാണിക്കാനാകുന്നില്ല. ഇവയെല്ലാം പൊതുവായ ഇടത്തില്‍ സമ്മിശ്രമായി കലര്‍ന്ന് കിടക്കുകയാണ് ഇപ്പോള്‍. അത് തേടിപ്പിടിക്കുക ബുദ്ധിമുട്ട് നിറഞ്ഞതും. അവിടെയാണ് സ്ട്രീറ്റ് പദ്ധതി വേറിട്ട് നില്‍ക്കുക. അവിടെ ടൂറിസ്റ്റ് ഡെസ്റ്റിനേഷനുകള്‍ വിഷയാധിഷ്ഠിതമായി തയ്യാറാക്കപ്പെട്ടതാണ്.
ടൂറിസ്റ്റുകള്‍ ഈ വിഷയാധിഷ്ഠിത സോണുകളില്‍ ആ പ്രദേശത്തിന്റെ പ്രമേയത്തിലൂന്നിയ സവിശേഷത ആവോളം ആസ്വദിക്കാം. ഒരു ചെറിയ സ്ഥലത്ത് ടൂറിസമോ, ടൂറിസ്റ്റുകളോ കേന്ദ്രീകരിക്കപ്പെടാതെ ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളുടെ വ്യാപ്തിയും വിസ്താരവും പരപ്പും വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കാന്‍ ഇതിലൂടെ കഴിയും. ടൂറിസം ഉല്പന്നങ്ങളുടെ വൈവിധ്യത അങ്ങിനെ കൂട്ടാനാകുന്നതോടൊപ്പം പുതിയ അനുഭവങ്ങള്‍ സഞ്ചാരികള്‍ക്ക് നല്കാനും ഇതിലൂടെ കഴിയും. ഇത് വിനോദ സഞ്ചാരികളുടെ എണ്ണത്തിലും ഒഴുക്കിലും വര്‍ദ്ധന ഉണ്ടാക്കാന്‍ സഹായിക്കും. കേന്ദ്രീകൃതമാകുന്നതിലൂടെ ഉണ്ടാകുന്ന യാത്രികരുടെ സാന്ദ്രത ഈ വൈവിധ്യതയിലൂടെ കുറയ്ക്കാനുമാകും.
പ്രാദേശിക ജനതയുടെ വര്‍ദ്ധിത പങ്കാളിത്തത്തിലൂടെ ഈ ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളുടെ തനത് ഭൂമിശാസ്ത്ര സവിശേഷതകളും സാംസ്‌ക്കാരിക വൈവിധ്യവുമെല്ലാം സന്ദര്‍ശകര്‍ക്ക് പകര്‍ന്ന് നല്കാന്‍ ഈ പദ്ധതിയിലൂടെ കഴിയും. ഇത്തരം വിഷയാധിഷ്ഠിത മേഖലകള്‍ ഉണ്ടാക്കുന്നതിലൂടെ പുതിയ ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങള്‍ വികസിപ്പിക്കാനാകും. നിലവിലുള്ളവയെ റീ ബ്രാന്‍ഡിംഗ് നടത്താനുമാകും. നിലവിലുള്ള സൗകര്യങ്ങളും, പ്രകൃത്യാ ഉള്ള വാസ സ്ഥലങ്ങളും പരിസ്ഥിതിയും അതുപോലെ നിലനിര്‍ത്തി ഭൂമിയുടെ ഉപയോഗത്തില്‍ യാതൊരു മാറ്റവും വരുത്താതെയുമാണ് ഈ പദ്ധതിയിലൂടെ ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങള്‍ വികസിപ്പിക്കുക. ടൂറിസത്തിലൂടെയുള്ള ഗ്രാമീണ വികസനമെന്ന ലക്ഷ്യവും ഇത്തരത്തില്‍ തന്നെ. സ്ത്രീശാക്തീകരണമെന്ന ലക്ഷ്യം ഉയര്‍ത്തിപ്പിടിച്ച് പ്രാദേശിക സമൂഹത്തിന് ടൂറിസത്തിലൂടെ ദൈനംദിന വരുമാനം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുകയെന്ന ലക്ഷ്യം കൂടി ഈ പദ്ധതിയിലൂടെ നിറവേറപ്പെടുന്നുണ്ട്. പദ്ധതിയിലുള്‍പ്പെട്ട ഓരോ ടൂറിസം കേന്ദ്രത്തിന്റെയും തനത് സാംസ്‌കാരിക വൈവിധ്യവും ജീവിത സാഹചര്യങ്ങളും അതേപടി സംരക്ഷിച്ച് കൊണ്ടാണ് ഈ പദ്ധതി ലക്ഷ്യത്തിലേക്ക് ഉന്നമിടുന്നത്.
'സ്ട്രീറ്റ്' പദ്ധതിയില്‍ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട സ്ഥലങ്ങള്‍
തെരുവുകളുടെ പേരുകള്‍
പദ്ധതി മുന്നോട്ട് പോക്ക്
പദ്ധതിയുടെ സംസ്ഥാനതല നിര്‍വ്വഹണ പരിപാടി ഒരു സ്ഥലത്ത് നടത്തും. മറ്റ് ഇടങ്ങളില്‍ തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ ബോധവത്ക്കരണ വര്‍ക്ക്‌ഷോപ്പുകള്‍ തുടരുന്നതാണ്.
വിഷയാധിഷ്ഠിത തെരുവുകള്‍
വിഷയാധിഷ്ഠിത തെരുവുകളാണ് പദ്ധതിയുടെ പ്രധാന അംശം. അവ താഴെ പറയുന്നവ ആണ്. സ്ഥലത്തിന്റെ സവിശേഷതകള്‍ കണക്കിലെടുത്ത് ഒരു തദ്ദേശഭരണ സ്ഥാപനത്തിനു കീഴില്‍ കുറഞ്ഞത് മൂന്ന് വിഷയാധിഷ്ഠിത തെരുവുകള്‍ വികസിപ്പിക്കാം.ഓരോ തെരുവിലും വരുന്ന സാധ്യതാ ഘടകങ്ങള്‍ താഴെ പറയുന്നവയാണ്:
അഗ്രി സ്ട്രീറ്റ് - ആ ടൂറിസം കേന്ദ്രത്തിലെ അഗ്രി ടൂറിസത്തിന്റെ പ്രധാന കേന്ദ്രം
വി.എല്‍.ഇ. സ്ട്രീറ്റ് - ഗ്രാമത്തിലെ പരമ്പരാഗത ജീവിതോപാധികള്‍ അടങ്ങുന്ന മേഖല
കള്‍ച്ചര്‍ സ്ട്രീറ്റ് - ടൂറിസം കേന്ദ്രത്തിന്റെ സാംസ്‌കാരിക കേന്ദ്രം.
ക്വിസീന്‍ സ്ട്രീറ്റ് - ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രത്തിലെ ഭക്ഷണകേന്ദ്രമായിരിക്കും ക്വിസീന്‍ സ്ട്രീറ്റ്. പ്രദേശിക ഭക്ഷണ വേവിധ്യത്തിന്റെ പ്രത്യേക ഇടമാകും ഇവിടെ. അതോടൊപ്പം മറ്റ് ഭക്ഷണവും ലഭ്യമാകും.
വാട്ടര്‍ സ്ട്രീറ്റ് - ജലമാര്‍ഗ്ഗം എത്താവുന്ന ഡസ്റ്റിനേഷനുകളെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതാകും വാട്ടര്‍ സ്ട്രീറ്റ്. പല തരത്തിലുള്ള ജലഗതാഗത യാനങ്ങളും ഫ്‌ളോട്ടിംഗ് യൂണിറ്റുകളും ഇവിടെ ഉണ്ടാകും.
ആര്‍ട്ട് സ്ട്രീറ്റ് - ടൂറിസം കേന്ദ്രത്തിലെ പ്രകടന കലാപരിപാടികളുടെ ഇടം
തദ്ദേശ ഭരണകൂടങ്ങളുമായി സഹകരിച്ച് ഉത്തരവാദിത്ത ടൂറിസം മിഷന്‍ പദ്ധതി നടപ്പിലാക്കും.
പദ്ധതി വിജയിപ്പിക്കുന്നതില്‍ തദ്ദേശസ്ഥാപനങ്ങള്‍ക്കുള്ള സുപ്രധാന പങ്കാളിത്തം.