कुमरकम येथील जबाबदार पर्यटनाअंतर्गत सामाजिक जबाबदारीयुक्त कार्यक्रमांची सुरुवात सप्टेंबर, 2008 मध्ये झाली.याआधारे समाजाच्या अधिक जवळ गेल्याने शेतीचा विकास झाला आणि येथील चांगल्या शक्यतांचा सुगावा लागला.

a. सुवर्ण सांस्कृतिक समूह

या क्षेत्रामध्ये गृहिणींचा समावेश झाल्या कारणाने सुवर्ण सांस्कृतिक समूह या समूहाची स्थापना केली गेली, जी पर्यटकांसाठी पारंपारिक कलांचे (तिरूवतिरा, कोलकली, वट्टकली) प्रदर्शन करते. जबाबदार पर्यटनाचा आणखी एक फ़ायदा असा कि यामुळे मुलांमार्फ़त व्यावसायिक शिंकरी मेलम समूहाची स्थापना करण्यात आली. या समूहात आठ ते चौदा वर्षातील मुला-मुलींचा समावेश आहे, जो केरळमधील पहिला बाल शिंकरी मेलम समूह आहे. आता कुमरकमच्या या सांस्कृतिक समारोहात महिला आणि मुलांची अनेक छोटी छोटी मंडळे भाग घेतात.याठिकाणी चालणारी हस्तकला-व्यवसाय आणि चित्रकला व्यवसाय विभागामधूनही लाभ होत आहे. त्याचबरोबर सॉविनिअर / स्मृतिचिन्हांचा विकास आणि याचे विपणन यांचादेखील विकास होत आहे. 

b. जीवनाचा शोध

कुमरकम मधील अस्पर्शित ग्रामीण जीवनाचा अनुभव घेण्यासाठी पॅकेजांचा आरंभ केला गेला.-कुमरकममधील ग्रामीण जीवनाचा अनुभव’ आणि ’शेतकर्‍यांबरोबरचा एक दिवस’. या कार्यक्रमांमधून प्राप्त झालेले उत्पन्न यात भाग घेणार्‍या परिवारांमध्ये वाटले जाते.अशाच प्रकारच्या आणखी दोन पॅकेजेसची सुरूवात प्राथमिक स्तरावर केली गेली आहे.

c. समुदाय आधारित पर्य़टन

समुदाय आधारित पर्यटनाचा एक भाग म्हणून अनेक नवनवीन संकल्पना निर्माण झाल्या. महोत्सव दिनदर्शिका हा त्याचाच एक नमुना आहे, ज्यात सण आणि त्यांचे इतिहास यांबाबत संपूर्ण माहिती दिली जाते. पर्यटन स्थळांची माहिती, त्यांची निर्देशिका, तसेच संसाधन मापन यांमध्ये पर्यटन स्थळे तसेच पर्य़टनाच्या व्यापक संधींबाबत उत्तम रूपरेषा प्राप्त होते.हॉतेल आणि रिसॉर्ट्सच्या सहयोगातून या क्षेत्रामध्ये पिण्याच्या पाण्याच्या समस्यांचे निराकरण होण्यासाठी साडेबारा लाख रुपयांची गुंतवणूक केली गेली आहे. जबाबदार पर्यटनांतर्गत सामाजिक जबाबदारीचा एक भाग म्हणून डेस्टिनेशन लेबर डिरेक्टरी, ग्रामीण पर्यटनात उत्पन्न होणार्‍या सामाजिक समस्यांचा अभ्यास करणे, त्याच बरोबर त्यांचे निराकरण करणे, सुविधांमधील उणिवा भरून काढणे, या क्षेत्रातील सुरक्षेचे मुद्दे आणि त्यावरचे उपाय यासर्वांबाबत काम पाहते. मूळ डेस्टिनेशन सर्वेक्षणामार्फ़त 463  तसेच सामाजिक पर्यटनामार्फ़त 283  घरांकडून पुष्कळ प्रतिसाद प्राप्त झाला आहे.
 

• रस्त्यावरील दिव्यांबाबतचे सर्वेक्षण संपन्न झाले.
• उद्योगधंद्याचे सर्वेक्षण चालू आहे.
• प्लास्टिक मुक्त क्षेत्राची घोषणा
• पर्यायी इको-फ्रेंडली उत्पादने
• सदाबहार संरक्षण योजना लागू
• जैविक शेतीस सुरूवात झाली.
• हॉटेल आणि रिसॉर्ट्समध्ये पर्यावरण-अनुकूल पद्धतींना सुरुवात झाली.
• शून्य कचरायुक्त कुमकरम- या योजनेची तयारी पूर्ण झाली.
• संसाधन मापन पूर्ण झाले.